به نام خدا
ما آدمها برای طی کردن مسیرهای دشوار نیاز به الگو داریم. کسانی که با سختکوشیهایشان مایه دلگرمیمان شوند. اهمیت الگوها در مسیر علم و دانش آن هم در علوم حوزوی بیشتر است. مخصوصاً برای بانوان طلبه که با وجود زندگی مشترک و فرزند گاهی از ادامه مسیر خسته میشوند. متن پیشرو قصد دارد با نگاهی گذرا به زندگی بانو مجتهده امین یکی از این الگوها را معرفی کند. فردی که نخستین بانوی مجتهد جهان اسلام لقب گرفت.
سال ۱۲۶۵ هجری شمسی در خانوادهای متدین و مذهبی به دنیا آمد. پدرش سیدمحمدعلی امینالتجار اصفهانی به تجارت مشغول بود. مادرش نیز بانویی مومن و از خاندان سادات حسینی بود. چهارساله بود که تحصیل را آغاز کرد. همیشه از بازی با همسن و سالان گریزان بود. بیشتر خلوت و تفکر را دوست داشت. یازده ساله بود که با زبان عربی آشنا شد. زندگی مشترک را در پانزده سالگی آغاز کرد. با وجود زندگی و مسئولیتهایش از درس و تحصیل دور نماند. همچنان مدارج علمی را در خانه و زیر نظر اساتیدی مثل سیدمحمدعلی نجفآبادی و شیخ مرتضی مظاهری طی کرد. کوشش در تحصیل و عشق به آموختن سبب شد در چهل سالگی به درجه اجتهاد برسد. آری بانو مجتهده امین اولین بانوی ایرانی بود که اساتیدی از جمله آیتالله شیخ عبدالکریم حائری یزدی، شیخ محمدکاظم شیرازی، میرزاآقا اصطهبانی و شیخ محمدرضا ابوالمجد نجفی اصفهانی به ایشان اجازه اجتهاد دادند (۱).
نگارش علمی را همان سالها پی گرفت. از جمله کتابهایی که از ایشان به جامانده میتوان به اربعین هاشمیه، جامع الشتات، النفحات الرحمانیه فی الواردات القلبیه که هر سه به زبان عربی است، اشاره کرد. همچنین مخزن العرفان که تفسیر ۱۵ جلدی از قرآن کریم است و ترجمه کتاب ابن مسکویه که به نام کتاب اخلاق منتشر شد از دیگر آثار این بانو است (۲). آوازهی این بانوی مجتهد به حدی رسیده بود که علمايی مثل آیتالله مرعشی نجفی، علامه طباطبایی و علامه جعفری نیز به دیدار ایشان رفته و به علم و فضیلت این بانو معترف بودند. با اجرا شدن قانون کشف حجاب این بانوی مؤمن تصمیم گرفت در منزل خود جلسات درس تشکیل دهد. این بانوی فاضل و عارف در سال ۱۳۶۲ به دیدار حق شتافت و در مقبره خانوادگیشان در تخت فولاد اصفهان مدفون شد (۳).
۱. زلال حکمت در اخلاق، آداب زندگی و سیر و سلوک (زندگی و سلوک عارف بالله بانو مجتهده سیده نصرت بیگم امین)، نرگس علی مردانی، ص۶تا۱۲.
۲. مجله پیام زن، خرداد ۱۳۷۶، شماره ۶۳، ص۱۲
۳. زلال حکمت در اخلاق، آداب زندگی و سیر و سلوک (زندگی و سلوک عارف بالله بانو مجتهده سیده نصرت بیگم امین)، نرگس علی مردانی، ص۶تا۱۲.
به قلم سرکار خانم فقیهی